Vergeet de Reynauld de Chatillon zoals die geportretteerd werd in de film ‘Kingdom of Heaven’. Een woesteling die zonder realiteitsbesef het koninkrijk Jeruzalem in de vernieling stortte was hij allerminst. Reynauld was een kruisvaarder van het genre dat het Midden-Oosten had veroverd een halve eeuw eerder, met lef en branie. In 1177 werd hij heer van Oultrejourdain, zoals het woord het zelf zegt: de gebieden aan de overzijde van de Jordaan. Dit was met voorsprong de gevaarlijkste regio voor christenen, op een kruispunt tussen Syrië en Egypte. Een plek waar je niet wou zijn. Dat Reynauld net daar geposteerd werd, toont aan dat de Franken vertrouwen hadden in zijn militair intellect. De kroniekschrijver Ernoul schreef dat Reynauld tweemaal de wapenstilstand met Saladin schond, door een vreedzame karavaan aan te vallen. Dat het meer dan waarschijnlijk geen handelskaravanen waren, maar gewapende troepen op zoek naar buit en gebiedsuitbreiding, daar gaat Ernoul aan voorbij. Hij schreef in dienst van de Ibelins, die politieke tegenstanders waren van onder meer Reynauld. Ernoul, de meest geconsulteerde bron over deze periode, is de reden dat we een fout beeld van Reynauld de Chatillon hebben. Gelukkig hebben historici intussen hun blik verruimd en ook de Duitse en Angelsaksische bronnen geraadpleegd, die een heel ander (en correcter) beeld scheppen. Vergeet dus ook maar het beeld van Balian of Ibelin in de film Kingdom of Heaven, want ook dit klopt ook niet, maar dat is een ander verhaal.
Reynaulds handelsmerk was, zoals gezegd militair inzicht, maar vooral lef. Aan de voet van zijn burcht Kerak bouwde hij in 1183 vijf schepen, die als bouwpakket op kamelen werden geladen en 260 km zuidwaarts werden getransporteerd tot in Aqaba, waar ze in elkaar werden gezet. Een logistiek hoogstandje. Zijn schepen zouden een tijdlang roven en plunderen in de Rode Zee en op een bepaald moment zelfs Mekka bedreigen. De moslims waren radeloos, Saladin was woest. Reynauld stierf na de slag bij Hattin in 1187, nadat hij schijnbaar door Saladin zelf onthoofd werd. Niet uit wraak voor het roven van zijn karavanen, maar om voorgoed verlost te geraken van een sterke tegenstander. Vergeet intussen ook maar de Saladin zoals voorgesteld in de film van Ridley Scott, hij was een briljant politicus maar geen groot veldheer. En hij was al evenmin de Oosterse verpersoonlijking van de het Westers ridderideaal. Maar ook dat is een ander verhaal.
Foto: Screenshot 'Kingdom of Heaven (2005), Ridley Scott.
Comments